Vrijeme trešanja

Pjesma Le temps des cerises (Vrijeme trešanja) nije samo ljubavna pjesma, kako izgleda na prvi pogled. To je himna Pariškoj komuni, koju je njezin autor Jean Baptiste Clément, i sam učesnik Komune, posvetio najznamenitoj junakinji Komune, Luise Michel. Anarhistkinja, nastavnica po struci, pobornica prava žena i radničkih prava, Louse Michel borila se za vrijeme Komune u prvim redovima. Tokom tzv. Krvave sedmice (La semaine sanglante) uhapšena je te je za dlaku izbjegla smrti, kad je, krajem mjeseca maja, ugušena Pariška Komuna. Kasnije je deportirana u Novu Kaledoniju. Pariška Komuna (La Coomune de Paris) započela je 18 marta 1871; tada su prvi put primijenjeni u praksi opće pravo glasa i samoupravljanje. Završila je prodorom vojske (Versajaca) od 21-28 maja 1871, u vrijeme kad dozrijevaju trešnje. Formalno su sudovi izrekli 100 smrtnih presuda komunarima, iako ih je vojska pogubila daleko više, bez presude. Ostali su deportirani u udaljene prekomorske krajeve i na prisilni rad. Streljani komunari pokopani su na groblju Pere Lachaise.

U pjesmi Le temps des cerises jasno se nazire poetska metafora, koja se odnosi na Revoluciju, a da se ova nikad izričito ne spominje. Upozorenja o izbjegavanju jada, o rani i o crvenim kapima, što kao krv padaju po lišću, shvaćaju se kao otvorene aluzije na revoluciju, iako su to ustvari kasnije ekstrapolacije, jer je pjesma napisana još 1866, a uglazbljena 1868 od Antoine Renarda, znači prije Pariške komune (1871), kao himna proljeću i ljubavi s veselim, ali i nostalgičnim motivima. Nakon Pariške Komune dobila je sasvim drugo značenje, odnosno smatralo se da aludira na događaje iz Komune. Le temps des cerises bila je također najpjevanija pjesma za vrijeme Pokreta otpora u Francuskoj kao i tokom oslobađanja Pariza, kad su se Parižani, dok su se savezničke trupe nalazile na ulazima u grad, digli na oružje i oslobodili Pariz prije ulaska saveznika.

JEAN-BAPTISTE CLEMENT

NOVINAR, PESNIK, TEKSTOPISAC, UČESNIK PARISKE KOMUNE.

Prijevod i komentar: Jasna Tkalec